مدل یاددهی-یادگیری در مدرسه آب و آینه اگرچه مدلی است که در مراکز مختلفی در سراسر دنیا سال‌هاست تجربه شده و می‌شود، در کشور رویکردی متفاوت و تقریبا نو است. بسیاری از مادران و پدران عزیز مایلند درباره رویکرد ما پیش از آنکه درگیر فرآیند انتخاب شوند، بیشتر بدانند. کوشش کرده‌ایم در مجموعه سوالات متداول بخشی از دغدغه‌های شما را پاسخ دهیم.

ما انسان‌ها بازی می‌کنیم تا جدی‌تر یاد بگیریم.

نه فقط ما، که در دنیای یادگیری در همه جای جهان، بازی ابزاریست تا به کمک آن دشواری‌ها و تلخی‌های مسیر یادگیری در کنار لذت و هیجان بازی هموار شود.

بازی شرایطی فراهم می‌کند که کودک بارها و بارها در کنار دوستان مختلف، می‌برد، می‌بازد، کار گروهی انجام می‌دهد و در شرایطی مناسب و بی‌خطر، با هر دور بازی و شادی حاصل از آن، رمزها و قلق‌های رشد را کشف می‌کند.

در آب و آینه، بازی یک ابزار مهم برای کمک به کودک است تا

• خطاها، سوگیری‌ها و فریب‌های ذهن را بشناسد و بداند چگونه در دامشان نیفتد.
• حل مسئله یادبگیرد و شجاعت رویارویی با مسائل را بیابد.
• با یادگرفتن مهارت و بدست آوردن فهم و بینش، رشد کند.
• کار گروهی و تعامل اجتماعی را تمرین کند.
• به مرور نگاه و تفکر نقادانه یاد بگیرد.

به همین دلیل تیم طراح آموزشی مدرسه آب و آینه مسیر یادگیری بچه‌ها را با کمک انواع بازی‌های فکری، حرکتی، رومیزی و محیطی طراحی کرده‌اند.

بعضی بازی‌ها منحصرا برای آب و آینه طراحی شده است و بعضی بازی‌ها از میان بازی‌های امن و باکیفیت بازار و بر اساس نیاز آموزشی انتخاب شده و در کلاس اجرا می‌شوند، مثل مکعب روبیک، نقطه بازی، کاپوچین و من کی هستم، مکعب‌های قصه‌گویی و غیره. همچنین بازی‌های سنتی ایرانی مثل لی‌لی، گرگم‌ به هوا، طناب‌بازی، یه‌قل‌دو‌قل و انواع بازی‌های محیطی و نقش‌آفرینی مادامی که به غنای یادگیری کودک کمک می‌کنند مورد استفاده قرار می‌گیرند.

ما همه در کودکی خودیادگیرنده هستیم. زیرا مسائل‌مان را جدی می‌گیریم، پشتکار داریم و از همه توان خود برای حل آن‌ها استفاده می‌کنیم و تجربه روی تجربه می‌گذاریم.

اگر کسی به جای ما به حل مسائلمان اقدام نکند و اهمیت مسائل را در ذهنمان کم نکند، می‌توانیم خودیادگیرنده باقی بمانیم. زیرا می‌فهمیم که آگاهانه، مسائل را نادیده نگیریم و از تجربیات قبلی یاد می‌گیریم و راه و تجربه‌ای جدید می‌سازیم تا به هدفمان برسیم.

پروژه‌محوری، “مسیری استاندارد است” که در آن فرد (خواه کودک باشد یا بزرگسال) با موضوعات گوناگون، سمبل‌ها و روش‌ها آشنا می‌شود و هم حل مسئله را تمرین می‌کند هم راه‌حل‌هایش را بهبود می‌بخشد.

در مدرسه آب و آینه، مسیر یادگیری توسط معلم از طریق پروژه‌های خلاقی طراحی می‌شود که کودک را بنا به پایه تحصیلی و با توجه به استعداد و ویژگی‌های فردی او، با انواع صورت‌های مسئله‌ها در دنیای پیرامونش در خانه، مدرسه، محله و شهر مواجه می‌کند.

معلم او را همراهی می‌کند تا کم‌کم، روش نظام‌مند و اصولی پرسشگری، پژوهش، جمع‌آوری و دسته‌بندی اطلاعات، تحلیل، تفکر انتقادی و خلق راه‌حل فردی خود را یاد بگیرد و هم گام با رشد شناختی و جسمی، بتواند نقش خود را در دنیایش پیدا کند.

گاهی بچه‌ها، دانسته‌ها یا باورهایی دارند که به صورت ناخودآگاه در ذهن آنها نشسته است.

برای رشد مناسب، لازم است این دانسته‌ها و باورها یک‌بار دیگر توسط خودشان بازبینی و اصلاح شود. این اصلاح و بازبینی سبب ساخته شدن شبکه منظمی از دانش در ذهنشان می‌شود که در یادگیری‌های بعدیشان کمک و پشتیبان موثری خواهد بود.

مدرسه آب و آینه برای دستیابی به این هدف، فضای یادگیری بچه‌ها را در قالب نشست‌هایی با محوریت گفتگو یا کلاس‌های کتاب‌خوانی و داستان‌پردازی طراحی کرده و اجرا می‌کند.

پیش از بیان ساختار درسی آب و آینه لازم به ذکر است که در این مجموعه یاددهی-یادگیری علاوه بر اینکه کل محتواهای رسمی آموزش و پرورش شامل کلیه کتاب‌های درسی و اهداف یادگیری مبتنی بر ساحت‌های شش‌گانه طرح تحول بنیادین پوشش داده می‌شود، به طور خاص و تخصصی روی مهارت کشف و حل مسئله و سایر مهارت‌های کلیدی مثل تفکر انتقادی، هوش مالی، نویسندگی خلاق، گفتگوی موثر و سواد رسانه‌ای تاکید جداگانه وجود دارد.

رویکرد آب و آینه در پیش‌دبستانی و دوره اول ابتدایی، تمرکز بیشتر بر انواع بازی است و کمک می‌کند از طریق تم‌های داستانی جذاب و مستقل از هم و بازی‌های خلاق متصل به آن‌ها، کودک را با انواع قلق‌های مواجهه با مسئله آشنا کرده و مهارت‌های پایه کودک را تقویت کند. بنابراین ساختار درسی تا پایان دوره اول ابتدایی به این صورت است که بچه‌ها با تعدادیی کاراکترهای جذاب دارای قصه‌های مستقل مواجه می‌شوند با آنها دوستی می‌کنند و در کنارشان یاد می‌گیرند:

• آفتاب‌خانم | جهانگرد کوچولو | آرزو و آبتین | نشانه‌های طوبی و عطا | مانا و پایا – فارسی
• نقلی | وروجک | گرد دنیای گرد | پروژه
• دنیای ناآرام آرام – ریاضیات
• معماهای کلاهی – علوم
• گرد دنیای گرد – کشف و حل مسئله
• انگشت‌دانه – هنر و دست‌ورزی
• درنگیانا – چالش
• بیتی – علوم کامپیوتر و سواد رسانه‌ای
• رویش و جوانه | گفتگوهای امین و مینا | هدیه‌های آسمانی و تربیت دینی

در دوره دوم ابتدایی یعنی سال‌های چهارم و پنجم و ششم، سبک کاری متفاوت می‌شود. به جای تنوع در کاراکترها و درس‌ها، یک روایت (Narrative) اصلی وجود دارد که مبتنی بر درس پروژه است و بچه‌ها بر اساس چالش‌های اصلی آن روایت، به دنیای انواع دانش و مهارت ورود می‌کنند. مسائل را کشف و حل می‌کنند و پیش می‌روند. طبیعتا هرچه پایه یادگیری بچه‌ها بالاتر می‌رود تمرکز از بازی کم شده و نقش پروژه‌های کشف و حل مسئله پررنگ‌تر می‌شود.

مدرسه آب و آینه در سال 1397 و با پایه پیش‌دبستان رسما آغاز به کار کرد.

هرسال تحصیلی جدید، محتوای یک پایه بالاتر را به مجموعه خود افزود. به این ترتیب که

سال تحصیلی 1399-1398 – پیش دبستان، اول

سال تحصیلی 1400-1399 – پیش دبستان، اول، دوم

سال تحصیلی 1401-1400 – پیش دبستان، اول، دوم، سوم

سال تحصیلی 1402-1401 – پیش دبستان، اول، دوم، سوم، چهارم

سال تحصیلی 1403-1402 – پیش دبستان، اول، دوم، سوم، چهارم، پنجم

سال تحصیلی 1404-1403 – پیش دبستان، اول، دوم، سوم، چهارم، پنجم، ششم

مطابق با برنامه کلی، تا پایان سال تحصیلی 1404-1403 پایه‌های دوره دوم ابتدایی کامل خواهد شد.

هر کودک ایرانی به شرط اینکه به دلایل روانشناختی و فیزیولوژیک نیازمند دریافت خدمات ویژه تخصصی نباشد، می‌تواند از سیستم آب و آینه بهره‌مند گردد. البته آب و آینه هرساله در فرآیند جذب دانش‌آموزان جدید با همراهی سیستم تخصصی مشاوره مدرسه، یک ارزیابی اولیه از کودکان متقاضی انجام می‌دهد تا نیاز دقیق کودک را شناسایی کند.

همچنین گذراندن دوره آمادگی تابستانه برای کودکانی که از پیش‌دبستانی با ما همراه نبوده‌اند الزامی است. طی این دوره‌ها و پیش از شروع سال تحصیلی، بچه‌ها با سبک آب و آینه آشنا می‌شوند. قوانین و شرایط حضور را تجربه می‌کنند و در طی سال تحصیلی همراهی بهتری با رویکرد ما خواهند داشت.

مطابق با رویکرد آب و آینه، در هر کودک، تمامی مهارت‌های پایه و سطح ممتازی از مهارت حل مسئله رشد می‌یابد. بنابراین تمامی دختران آب و آینه آماده می‌شوند تا در هر موقعیتی در فضاهای فردی و اجتماعی، قدرت، اعتماد به نفس و ابتکار عمل را در مواجهه با چالش‌های زندگی‌شان داشته باشند.

بنابراین قطعا کودکان ما می‌توانند به راحتی با هر سیستم یاددهی-یادگیری دیگری هماهنگ شوند. اگرچه غالبا بچه‌هایی که رویکرد‌های انسان‌گرا را تجربه می‌کنند، علاقمند به ادامه این رویکرد در فضاهای دیگر آموزشی هستند. به بیان دیگر، بچه‌ها کاملا توانمند پرورش می‌یابند اما قطعا از نظر علاقمندی و ترجیح و لذت، سبک‌های انسان‌گرا برایشان جذابیت بیشتری خواهند داشت.